
لمسی نرم و مهربانانه میتواند احساسات تلخ طرد شدن را تسکین دهد.
احساس طردشدگی میتواند عمومیت داشته باشد. ممکن است آن را در محل کار، با شریک عاطفی یا حتی دوستانتان تجربه کرده باشید. اما مطالعهای جدید نشان میدهد که تماسی نرم و مهربانانه میتواند جلوی این حس مطرود شدن در تعاملات اجتماعی را محدود نماید. در این مطالعه پژوهشگران اثرات منفی مطرود شدن اجتماعی را بررسی کردند و سپس با لمسی آهسته در مقابل لمسی سریع و خنثی توانستند درد عاطفی شخص مطرود را کاهش دهند.
یکی از پژوهشگران این طرح میگوید: همانطور که دنیای اجتماعیمان به شکلی فزاینده به سوی دیداری و دیجیتالی شدن پیش میرود بسیار آسان است که نیروی لمس شدن در روابط انسانی به دست فراموشی سپرده شود. اما در این پژوهش برای نخستین بار نشان دادیم که تنها لمسی آهسته و مهربانانه توسط یک غریبه چگونه میتواند احساسات طرد اجتماعی را تا حد زیادی کاهش دهد.
در این مطالعه احساسات ۸۴ زن پس از طرد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. سوژههای این پژوهش در بازیای به نام سایبربال شرکت کردند. این بازی رایانهای با سه شرکتکننده آغاز میشد که توپ را میان خودشان به اعضای دیگر پاس میدادند. به سوژهها گفته شده بود دو بازیکن دیگر افرادی حقیقی هستند حال آن که دو شرکتکننده دیگر را رایانه مربوطه شبیهسازی کرده بود. پس از پاسکاری توپ با دو حریف مجازی خود ده دقیقهای استراحت داشتند و به پرسشنامه ای پاسخ میدادند.
پرسشها به گونهای طراحی شده بود که اغلب درباره خطر طرد اجتماعی بود مانند: حس تعلق، عزت نفس، موجودیت معنادار و کنترل.
سپس از هر یک از آنها خواسته شد دور دوم بازی را از سر بگیرند. این بار بازی به گونهای طراحی شده بود که توپ فقط میان دو بازیکن مجازی پاس داده میشد و باعث شد افراد حقیقی شرکتکننده در این بازی حس پسزدگی کنند. پس از دور دوم بازی، پژوهشگران بازوی هر شرکتکننده را به نرمی یا بسیار سریع و سطحی با یک برس نرم لمس کردند. سپس از آنها خواسته شد پرسشنامهای را تکمیل کنند. به طور میانگین آنهایی که تماس نرم و مهربانانه را تجربه کرده بودند در مقایسه با آنهایی که لمسشان به صورت سریع و سطحی بود احساسات منفی کمتری ناشی از طرد اجتماعی را از خود نشان میدادند.
یافتههای آنها از این ایده پشتیبانی میکرد که سیستم فیزیولوژیکی خاصی پوست را با مغز مرتبط میسازد و تماسی نرم و مهربانانه میتواند سبب حمایت و پیوند عاطفی گردد. طبق این پژوهش آنها خاطرنشان ساختند که تماس از هر نوع آن نمیتواند به طور کامل احساسات منفی مطرود شدن را از میان ببرد و خلق عمومی شرکتکنندگان صرفنظر از نوع لمسی که دریافت کردند شبیه به یکدیگر باقی ماند.
پژوهشگران این مطالعه افزودند: پستانداران نیاز به خوبی شناخته شدهای برای نزدیکی و پیوند دارند. بنابراین جای شگفتی ندارد که حمایت اجتماعی درد عاطفی مطرود بودن را کاهش دهد. اما نکته قابل توجه این است که حمایت اجتماعی تا حد مطلوبی تنها با یک نمونه ساده لمس حس خوبی با خود به همراه داشت. هیچ واژه یا تصویری، دست کم در کوتاه مدت، چنین حس خوبی را منتقل نمیکند.
این یافتهها بنیانی بر این شاهد است که نمونه مشابه این لمس میتواند اثری منحصر به فرد بر روی دردهای فیزیکی داشته باشد و میتواند تواماً برای مشکلات روانی و مراقبتهای فیزیکی به کار رود.
پژوهشگران گفتند پژوهشهای بیشتری مورد نیاز است تا حمایتهای نوروفیزیولوژیک را تعیین کنند و در آینده نیاز هست پژوهشهایی صورت بگیرد تا دریابیم فاکتورهای دیگر مانند دما یا تماس پوست با پوست چه نقشی میتواند داشته باشد.

ثریا مرعشی
مترجم